Szczegółowe oraz jednoznaczne sformułowanie postanowień treści dokumentów zamówienia jest obowiązkiem zamawiającego. Ma to szczególne znaczenie ze względu na późniejsze kroki podejmowane przez wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wykonawcy muszą na ich podstawie zweryfikować możliwość ubiegania się o udzielenie zamówienia i skalkulować cenę ofertową.
Zamawiający wszczynając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego sporządzają dokumentację zamówienia, która różni się w zależności do trybu w jakim jest udzielane. Muszą także opublikować ogłoszenie o zmówieniu odpowiednio w Biuletynie Zamówień Publicznych lub Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, w zależności od wartości przedmiotu zamówienia.
Odpowiednie sporządzenie przez zamawiającego dokumentów zamówienia ma ogromny wpływ na dalsze prowadzenie postępowania. Wykonawcy składający ofertę muszą być bowiem świadomi rzeczywistego zakresu zamówienia, jego warunków, okoliczności wpływających na jego realizację. Powyższe ma wpływ na możliwość rzetelnego obliczenia ceny za wykonanie zamówienia, a także decyzję co do samego udziału w postępowaniu.
Prawo zamówień publicznych wprowadza minimalny zakres informacji jakie powinny znaleźć się w dokumentach zamówienia w zależności od trybu zamówienia. Wykonawcy nie mogą być bowiem zaskakiwani po złożeniu ofert oczekiwaniami zamawiającego niewynikającymi bezpośrednio z treści dokumentacji postępowania. Brak jasno sformułowanych oczekiwań zamawiającego nie może prowadzić do ujemnych konsekwencji po stronie wykonawcy.
Interpretacja niejasności na korzyść wykonawców
Nieprecyzyjnych postanowień nie można interpretować na niekorzyść wykonawcy. Nadrzędną zasadą zamówień publicznych jest, że wszystkie niejasności, dwuznaczności, niezgodności postanowień dokumentacji postępowania należy rozpatrywać na korzyść wykonawców. „Reguła ta wynika z prawniczej premii „in dubio contra proferentem” znaczącej w języku polskim „wątpliwości należy tłumaczyć przeciwko autorowi”. Nie ulega wątpliwości, że Zamawiający jest autorem ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ, które zostały zredagowane przez Zamawiającego”.
Powyższe potwierdza Krajowa Izba Odwoławcza, wskazując, m.in. że:
- ,,Wszelkie wątpliwości Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia nie można interpretować na niekorzyść wykonawcy, wobec ewentualnych niejasności postanowień SIWZ”;
- ,,Obowiązuje swoista „święta” zasada, że wszelkie niejasności, dwuznaczności, niezgodności postanowień SIWZ należy rozpatrywać na korzyść wykonawców”;
- ,,Nieprecyzyjne i wieloznaczne postanowienia SIWZ w zakresie wiedzy i doświadczenia nie mogą być interpretowane na niekorzyść wykonawcy”;
- ,,Nieprecyzyjne postanowienia SIWZ nie mogą być podstawą do uznania złożenia przez wykonawcę nieprawdziwych informacji”.
Wniosek o wyjaśnienia, odwołanie do KIO
W przypadku, gdy treść dokumentów postępowania nie jest wystarczająco precyzyjna, wykonawcom przysługuje możliwość:
- składania wniosków o wyjaśnienie ich treści, a także
- odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej.
Szczegółowe oraz precyzyjne sformułowania w dokumentach postępowania mają jednak znaczenie nie tylko dla wykonawców, lecz także dla zamawiających. Zamawiający powinni formułować treść dokumentacji nie tylko w celu zapewnienia zasady zachowania uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców oraz przejrzystości postępowania. Precyzyjnie sformułowane zapytanie zabezpiecza także interesy zamawiających. Aby wyłonić wykonawcę, który wykona przedmiot zamówienia zgodnie z założeniami zamawiającego, dokumentacja musi być na tyle precyzyjna, aby nie pozostawiała możliwości własnej interpretacji przedmiotu zamówienia oraz sposobu jego wykonania.
Źródła:
- Uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 sierpnia 2017 r., sygn.. akt: KIO/KD 38/17
- Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 6 lipca 2020 r.; sygn. akt: KIO 1065/20.
- Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 kwietnia 2015 r.; sygn. akt: KIO 660/15.
- Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 stycznia 2015 r.; sygn. akt: KIO 2826/14.
