Korzystanie z podwykonawców w trakcie realizacji zamówienia jest powszechne. Bardzo często realizacja zamówienia bez podwykonawców nie byłaby wręcz możliwa. Trudno w takiej sytuacji jednoznacznie stwierdzić, kto zdobył doświadczenie w realizacji zamówienia – wykonawca czy podwykonawca.
Referencje
Po zakończeniu realizacji zamówienia i stwierdzeniu przez zamawiającego, że zostało ono wykonane należycie, zamawiający wystawia referencje. Na referencjach wskazuje się wykonawcę, jako podmiot, który wykonał zamówienie, gdyż to z wykonawcą została podpisana umowa o udzielenie zamówienia publicznego.
Czy można stwierdzić, że to wykonawca wskazany w referencjach posiada doświadczenie w realizacji całego zamówienia?
Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Korzystanie z podwykonawców w trakcie realizacji umowy nie wyklucza możliwości nabywania doświadczenia przez samego wykonawcę. Udział podwykonawcy podczas realizacji części zamówienia nie zwalnia wykonawcy z odpowiedzialności za wykonanie zakresu objętego umową o podwykonawstwo. Wykonawca odpowiada nadal przed zamawiającym za należyte wykonanie całego zakresu zamówienia. Odpowiada więc za prawidłowy dobór podwykonawców oraz – najczęściej – koordynuje prace podwykonawców i sprawuje nad nimi nadzór.
Wykonawca może więc powoływać na doświadczenie w realizacji całego zadania, nawet w przypadku, gdy jego część zrealizował podwykonawca. W przypadku inwestycji budowlanych o dużej wartości, generalny wykonawca zdobywa doświadczenie w realizacji całego obiektu, nawet, jeżeli wykonał niewielki zakres robót, jednak koordynował prace podwykonawców i sprawował nad nimi nadzór.
Całość zamówienia wykonana przez podwykonawcę – kto zdobył doświadczenie?
Inaczej ocena przedstawia się w sytuacji zlecenia przez wykonawcę wykonania całości zamówienia podwykonawcy. Jeżeli wykonawca nie uczestniczy w jakimkolwiek zakresie w realizacji zamówienia i również nie sprawuje realnych czynności nadzoru nad podwykonawcą, trudno mówić o nabyciu przez wykonawcę jakiegokolwiek doświadczenia. Szczególnie zlecenie całości prac jednemu podwykonawcy budzi wątpliwości co do możliwości zdobycia doświadczenia przez wykonawcę.
W mojej ocenie, w przypadku wykonania całości zadania przez podwykonawcę i braku udziału wykonawcy w realizacji jakichkolwiek prac składających się na przedmiot zamówienia, wykonawca nie nabywa doświadczenia w wykonaniu tej realizacji. Odmienne założenie byłoby sprzeczne z aktualnym podejściem do kwestii zdobytego doświadczenia. Doświadczenie wykonawcy należy oceniać w oparciu o czynności realnie przez niego wykonane, a nie fakt występowania wykonawcy jako podmiotu realizującego zamówienia w umowie o udzielenie zamówienia publicznego.