Prawidłowa wycena pozycji kosztorysu budzi wśród wykonawców biorących udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego częste wątpliwości. Czy dopuszczalna jest wycena pozycji kosztorysu na 0 zł? Czy nie będzie to jednoznaczne z wyceną pustą?
Wycena „0 zł” w orzecznictwie
Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości oraz Krajowej Izby Odwoławczej jest w tym zakresie spójne. Dopuszcza możliwość wyceny pozycji kosztorysu na 0 zł, o ile zamawiający nie określi zakazu takiej praktyki w dokumentacji postępowania. Wskazanie kwoty „0 zł” stanowi jedną z dopuszczalnych metod wyceny pozycji. Taka wycena może wynikać np. z faktu, że jej koszty wliczono w inne pozycje, jako nierozdzielny ich element. Co istotne, sama wycena pozycji kosztorysu na 0 zł nie może stanowić podstawy do odrzucenia oferty. Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 10 września 2020 r., sygn. C-367/19, „oferta nie może zostać automatycznie odrzucona wyłącznie ze względu na to, że zaproponowana cena wynosi 0 EUR”.
Gdy wykonawca w pozycji kosztorysu podaje cenę 0 zł, zamawiający powinien zażądać wyjaśnień. Powinien poznać intencje wykonawcy i upewnić się, czy zrealizuje ten element faktycznie w ramach ceny ofertowej.
Czy wycena zerowa jest jednoznaczna z wyceną pustą?
Wskazanie i wpisanie w danej pozycji kwoty „0 zł” jest jej wyceną, gdyż liczba „0” stanowi wartość matematyczną. Oznacza to, że wpisanie kwoty „0 zł” stanowi jednoznaczną wycenę danej pozycji, w przeciwieństwie do jej pominięcia, co należałoby uznać za brak wyceny danego elementu.
Zamawiający nie może więc dowolnie uznać, że brak wyceny równa się wycenie zerowej. Jeśli pozycja kosztorysowa nie zawiera żadnej wartości, nie można domniemywać, że wykonawca określił ją na 0 zł. To bowiem stanowiłoby niedopuszczalną zmianę oświadczenia wyrażonego w ofercie wykonawcy.
W takiej sprawie wypowiedziała się Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 3 listopada 2020 r., o sygn. akt: KIO 2489/20: „Wycena danej pozycji na 0 zł oraz niewskazanie żadnej wartości w tej pozycji nie są okolicznościami tożsamymi. Wpisanie w danej pozycji kwoty „0 zł” jest jej wyceną a symbolowi „0” przypisana jest konkretna wartość liczbowa. Wskazanie kwoty „0 zł” stanowi więc wycenę danej pozycji, w przeciwieństwie do braku podania jakiejkolwiek wartości liczbowej. Taką sytuację należałoby uznać za brak wyceny. Natomiast podając kwotę „0 zł”, wykonawca wskazał jaką wartość dla niego przedstawia. Twierdzenie, że niewyceniona pozycja była wyceniona na 0 zł stanowi nieuprawnioną zmianę treści oferty. Jest to bowiem zmiana prowadząca do spowodowania, by brak wyceny został zastąpiony wyceną na konkretną kwotę 0 złotych.”
Podsumowanie
Wycena pozycji kosztorysu na 0 zł jest dopuszczalna, jeśli zamawiający nie przewidział odmiennej regulacji w dokumentacji postępowania. Brak wyceny i wycena zerowa to dwie różne kwestie. Pierwsza oznacza pominięcie danej pozycji, druga natomiast wyraża świadomą decyzję wykonawcy o określeniu jej wartości na poziomie zerowym. Zastosowanie do elementu podlegającego wycenie stawki zerowej w większości przypadków będzie się wiązało z koniecznością złożenia wyjaśnień, o czym powinni pamiętać wykonawcy.
