Beneficjenci środków unijnych muszą udzielać zamówień zgodnie z procedurami określonymi w umowie o dofinansowanie, aby uniknąć korekty finansowej. Warto jednak wiedzieć, że nie każde naruszenie procedur będzie skutkować nałożeniem korekty.
Kiedy mamy do czynienia z nieprawidłowością?
Każde naruszenie prawa unijnego lub prawa polskiego, które dotyczy prawa unijnego, uznaje się za nieprawidłowość jeśli:
- wynika z działania lub zaniechania beneficjenta;
- ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet UE przez obciążenie go nieuzasadnionym wydatkiem.
Tak więc, aby uznać naruszenie za nieprawidłowość, musi ono spowodować szkodę w budżecie UE lub stworzyć ryzyko wystąpienia szkody. Dopiero wtedy zasadne jest nałożenie korekty finansowej.
Naruszenie, które nie obciąża budżetu UE
Samo naruszenie procedur wykorzystania środków pochodzących z budżetu UE nie oznacza więc automatycznie obowiązku stosowania korekt i zwrotu środków. Z naruszenia musi wynikać również szkoda w budżecie UE lub ryzyko potencjalnej szkody. Warto podkreślić, że dla nałożenia sankcji wystarczy ustalić, że wskutek naruszenia zaistniała hipotetyczna możliwość powstania szkody w budżecie ogólnym UE.
Naruszenie procedur udzielania zamówień publicznych
Naruszenie procedur udzielania zamówień publicznych jest szczególnym rodzajem wadliwości postępowania beneficjenta. Prawie każde niezastosowanie lub nieprawidłowe zastosowanie procedur, co najmniej może powodować powstanie szkody. Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości, naruszenie procedur udzielania zamówień finansowanych ze środków UE stanowi nieprawidłowość i powoduje konieczność zastosowania sankcji finansowych, o ile nie można wykluczyć jego wpływu na budżet UE (wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14 lipca 2016 r. w sprawie C-406/14).
Podsumowując, przed odmową wypłaty dofinansowania lub wydaniem decyzję o zwrocie, właściwa instytucja – poza stwierdzeniem naruszenia procedur udzielania zamówień – powinna rozważyć również, czy nie można wykluczyć wpływu tego naruszenia na budżet UE.