Wątpliwości i niejasności postanowień SIWZ należy interpretować na korzyść wykonawcy, a zatrzymanie wadium uzasadnia jedynie całkowita bierność wykonawcy i niepodporządkowanie się wezwaniom zamawiającego do uzupełnienia dokumentacji. Takie rozstrzygnięcie, korzystne dla naszego klienta, wydał Sąd w sprawie dotyczącej zwrotu wadium wniesionego przez wykonawcę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Mecenas Daniel Siedacz, Partner Kancelarii Radców Prawnych Bieluk i Partnerzy z sukcesem reprezentował wykonawcę – powoda w sporze ze Skarbem Państwa.
Stan faktyczny
Pozwany Skarb Państwa wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego. Powód złożył ofertę na realizację zadań w ramach zamówienia oraz uiścił wadium. Następnie zamawiający poinformował wykonawcę o wyborze jego oferty jako najkorzystniejszej, zaprosił do zawarcia umowy i wezwał do złożenia dokumentów niezbędnych do podpisania umowy. W odpowiedzi na wezwanie wykonawca przedłożył wymaganą dokumentację, spełniającą warunki określone przez zamawiającego w SIWZ. Zamawiający jednak uznał, że złożona przez wykonawcę dokumentacja nie spełnia jego wymagań. Należy tu podkreślić, że nie były one bliżej określone ani w SIWZ, ani w ogłoszeniu o zamówieniu. W konsekwencji zamawiający odstąpił od zawarcia umowy i zatrzymał wadium. Wykonawca nie uznał zasadności zatrzymania wadium i złożył pozew o zapłatę.
Rozstrzygnięcie
Sądy obu instancji podzieliły argumentację wykonawcy i uwzględniły żądanie zwrotu wadium w całości. W uzasadnieniu wyroku zwrócono uwagę na dwa istotne aspekty.
Po pierwsze, już po wyborze oferty wykonawcy jako najkorzystniejszej, pozwany zamawiający zażądał spełnienia wymagań, które nie były określone w SIWZ, ani w ogłoszeniu o zamówieniu. Sąd podkreślił, że pozwany zamawiający w sposób niewystarczający i ogólnikowy opisał w SIWZ wymagania związane z dostarczeniem przez wykonawcę pozwolenia radiowego. Natomiast wszelkie wątpliwości i niejasności w zakresie treści SIWZ należy interpretować na korzyść wykonawcy.
Po drugie, zatrzymanie wadium może nastąpić jedynie, gdy wykonawca wezwany do uzupełnienia dokumentacji, w ogóle braków nie uzupełnił. Ponadto wykonawca musiałby wykazać się całkowitą biernością, umyślnością i celowością oraz nasileniem złej woli w niepodporządkowaniu się wezwaniu zamawiającego. Sam fakt, że dokumentację uznaje się za niewystarczającą, może jedynie uprawniać do wykluczenia wykonawcy z postępowania w sprawie zamówienia publicznego. Nie może być natomiast podstawą do zatrzymania wadium.
Warto zwrócić uwagę, że rozstrzygnięcie w tej sprawie, utrwala linię orzeczniczą w zakresie wytycznych interpretacyjnych niejasnych postanowień SIWZ. Obecnie Kancelaria prowadzi także postępowanie sądowe o zapłatę wadium w związku z opisanym powyżej postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, żądając kwoty do wartości podwójnego wadium.
