Jeżeli wykonawca nie spełnia samodzielnie warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, może w tym zakresie posiłkować się potencjałem jednego lub też kilku innych podmiotów. Uprawnienie wykonawcy do polegania na zdolnościach podmiotu trzeciego przysługuje jedynie w stosownych sytuacjach oraz w odniesieniu do konkretnego zamówienia lub jego części.
Zdolności, na których może polegać wykonawca
Wykonawca w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji może polegać na zasobach podmiotu trzeciego w postaci:
- zdolności technicznych lub zawodowych,
- sytuacji finansowej lub ekonomicznej.
Wykonawca nie może natomiast skorzystać z zasobów podmiotu trzeciego w celu wykazania spełniania warunków dotyczących:
- zdolności do występowania w obrocie gospodarczym,
- uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej.
Udostępnienie zasobów a podwykonawstwo
Podmiot udostępniający zasoby nie zawsze występuje w roli podwykonawcy. Wykonawca może jednak, a w niektórych przypadkach musi, powierzyć wykonanie części zamówienia podmiotowi, na którego potencjale polega.
W szczególności wykonawca może polegać na zdolnościach podmiotu udostępniającego zasoby w zakresie wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, w sytuacji gdy podmiot ten wykona roboty budowlane lub usługi, do realizacji których udostępnione zdolności są wymagane. W takim przypadku podmiot trzeci musi uczestniczyć w wykonaniu zamówienia jako podwykonawca.
Zobowiązanie podmiotu trzeciego
Wykonawca, który polega na zdolnościach podmiotu trzeciego, składa wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo z ofertą dodatkowe dokumenty. Przede wszystkim musi dołączyć zobowiązanie podmiotu udostępniającego do oddania do dyspozycji wykonawcy niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji danego zamówienia. Wykonawca może również złożyć inny podmiotowy środek dowodowy potwierdzający, że realizując zamówienie będzie dysponował niezbędnymi zasobami podmiotu udostępniającego.
Zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby powinno potwierdzać, że stosunek prawny łączący wykonawcę z podmiotem trzecim gwarantuje rzeczywisty dostęp do tych zasobów. Ponadto treść zobowiązania podmiotu trzeciego powinna w szczególności zawierać:
- oznaczenie stron;
- zakres zasobów podmiotu udostępniającego, z których skorzysta wykonawca – przedstawienie opisu przekazywanych zasobów (np. urządzeń, osób), pozwalającego na wskazanie przedmiotu świadczenia;
- okres, na jaki zasoby zostały udostępnione wykonawcy;
- sposób wykorzystania zasobów podmiotu udostępniającego przy wykonywaniu zamówienia – opis zachowania się podmiotu udostępniającego zasoby (np. oddanie narzędzi do użytkowania, wykonanie części zamówienia itp.);
- czy, i w jakim zakresie, podmiot udostępniający zasoby, na zdolnościach którego wykonawca polega w odniesieniu do warunków udziału w postępowaniu dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, zrealizuje roboty budowlane lub usługi, których wskazane zdolności dotyczą. Z zobowiązania powinno wynikać, czy i w jakim zakresie podmiot udostępniający zasoby zrealizuje roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.
Powołanie się na zasoby podmiotu trzeciego po upływie terminu składania ofert
Należy pamiętać, że wykonawca nie może, po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofert, powoływać się na zdolności lub sytuację podmiotów udostępniających zasoby, jeżeli na etapie ich składania nie wykazał, że będzie z nich korzystał.
Uprawnienie wykonawców do polegania na zasobach podmiotów trzecich niewątpliwie wpływa na zwiększenie konkurencyjności w postępowaniach o udzielenie zamówienia. Na uwadze należy mieć jednak, że nie w każdym przypadku poleganie na zdolnościach podmiotu udostępniającego zasoby będzie możliwe.