Odszkodowanie za nieuzyskanie zamówienia publicznego – przełomowa uchwała SN

Sąd Najwyższy pochylił się nad pytaniem prawnym dotyczącym możliwości dochodzenia naprawienia szkody przez wykonawcę, którego oferty nie wybrano w wyniku naruszenia przepisów Pzp przez zamawiającego. Pytanie skierowane do Sądu dotyczyło rozstrzygnięcia, czy dochodzenie odszkodowania przez wykonawcę jest możliwe bez uprzedniego stwierdzenia naruszenia przepisów Pzp w postępowaniu odwoławczym czy skargowym.

W podjętej 25 lutego 2021 r. uchwale, Sąd Najwyższy potwierdził, że dochodzenie naprawienia szkody przez wykonawcę, którego oferty nie wybrano w wyniku naruszeń przepisów Pzp przez zamawiającego, nie wymaga uprzedniego stwierdzenia naruszenia przepisów Pzp prawomocnym orzeczeniem KIO lub prawomocnym orzeczeniem sądu wydanym po rozpoznaniu skargi na orzeczenie KIO. Tak więc, wykonawca nie musi wnieść odwołania do KIO, aby potem mieć możliwość ubiegania się o odszkodowanie.

W dalszym ciągu brak jest odpowiednich przepisów, które regulowałyby kwestie dochodzenia odszkodowania od zamawiającego. Przepisów takich nie było w dotychczasowym Pzp, nie pojawiły się  także w nowej ustawie. Mimo, że powyższą uchwałę wydano w odniesieniu do dotychczasowego Pzp, to znajdzie odpowiednie zastosowanie również w odniesieniu do przepisów nowej ustawy.

Uchwała Sądu Najwyższego przesądza, że wykonawca będzie miał możliwość wytoczenia powództwa o odszkodowanie przeciwko zamawiającemu między innymi, gdy dowiedział się o naruszeniu przepisów Pzp dopiero po udzieleniu zamówienia, np. w wyniku kontroli UZP. Innym przykładem będzie sytuacja, gdy wykonawca nie wniesie odwołania pomimo wiedzy o naruszeniu przepisów ustawy Pzp, np. ze względu na koszty postępowania odwoławczego.

Podjęta uchwała otwiera drogę do dochodzenia odszkodowania przez wykonawców od zamawiających w sytuacjach, w których do tej pory najczęściej rezygnowali z podejmowania działań.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2021 r., sygn. sprawy: III CZP 16/20