Obowiązujące Pzp wprowadziło przepisy dotyczące pozasądowego rozwiązywania sporów. Po raz pierwszy w zamówieniach publicznych pojawiła się wprost w ustawie możliwość zawarcia ugody w drodze pozasądowych metod rozwiązywania sporów.
Do metod tych należą przede wszystkim mediacja i koncyliacja. Aktualna regulacja nie dotyczy jednak postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zastosowanie procedur polubownego rozwiązywania sporów możliwe jest dopiero, gdy na etapie realizacji umowy o zamówienie publiczne powstał spór pomiędzy stronami.
Przesłanki polubownego rozwiązywania sporów
Skierowanie sprawy do rozstrzygnięcia na drodze innej niż sądowa jest możliwe, jeżeli występują łącznie następujące przesłanki:
- pomiędzy zamawiającym a wykonawcą powstanie spór związany z realizacją zamówienia,
- powstały spór dotyczy sprawy majątkowej wynikającej z realizacji umowy o zamówienie publiczne,
- w danej sprawie dopuszczalne jest zawarcie ugody.
Należy pamiętać, że zawarcie ugody nie może prowadzić do naruszenia przepisów dotyczących zasad zmiany umowy o udzielenie zamówienia publicznego.
Wniosek o pozasądowe rozwiązanie sporu
Do wszczęcia mediacji lub koncyliacji niezbędne jest złożenie odpowiedniego wniosku przez jedną ze stron umowy o zamówienie publiczne. Zarówno zamawiający, jak i wykonawca może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji lub inne polubowne rozwiązanie sporu do: Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, wybranego mediatora albo osoby prowadzącej inne polubowne rozwiązanie sporu.
Postanowienia dotyczące mediacji lub innej metody polubownego rozwiązania sporu można zawrzeć w umowie lub umowie ramowej. Brak odpowiedniego zapisu w umowie nie wyklucza jednak możliwości przeprowadzenia mediacji czy koncyliacji. W przypadku braku odpowiedniego zapisu w umowie, pozasądowe rozwiązanie sporu możliwe jest na wniosek, jednak za zgodą drugiej strony.
Obowiązkowe polubowne rozwiązywanie sporów
Mediacja i inne sposoby polubownego rozwiązywania sporów są co do zasady dobrowolne. W obecnie obowiązującej ustawie przewidziano obligatoryjne polubowne rozwiązanie sporu, gdy:
- zamawiający w pozwie lub odpowiedzi na pozew nie zawarł informacji, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego polubownego rozwiązania sporu, a jeżeli takich prób nie podjęto, wyjaśnienia przyczyn ich niepodjęcia,
- szacunkowa wartość zamówienia została ustalona jako równa lub przekraczająca w złotych równowartość kwoty 10 000 000 euro dla dostaw lub usług oraz 20 000 000 euro dla robót budowlanych,
- wartość przedmiotu sporu przewyższa 100 000 złotych.
W przypadku zaistnienia powyższych przesłanek, sąd kieruje strony do mediacji lub innego polubownego rozwiązania sporu do Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, chyba że strony wskazały mediatora albo osobę prowadzącą inne polubowne rozwiązanie sporu.
