Nowe Pzp, poza zmianami o których pisaliśmy w poprzednich informacjach, modyfikuje również zasady i sposób zwrotu wadium. W nowej ustawie określono maksymalny termin na zwrot wadium oraz wprowadzono instytucję oświadczenia o zwolnieniu z wadium. Ponadto doprecyzowano katalogi sytuacji, w których zwrot wadium będzie następował automatycznie, a kiedy na wniosek wykonawcy.
Zasady zwrotu wadium z urzędu
Obecnie zamawiający automatycznie zwraca wadium wszystkim wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej lub unieważnieniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W drodze wyjątku od powyższej zasady, zamawiający zwraca wadium wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, niezwłocznie po zawarciu umowy. Natomiast, gdy zamawiający żądał wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy, po wniesieniu tego zabezpieczenia przez wykonawcę.
Nowa ustawa Pzp wprowadza nieprzekraczalny termin, w którym zamawiający zwraca wadium. Zgodnie z nową regulacją zamawiający będzie musiał zwrócić wadium niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia jednej z poniższych okoliczności:
- upływu terminu związania ofertą,
- zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego,
- unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (z wyjątkiem, gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie od czynności unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia).
W nowym Pzp jedynie wystąpienie powyższych okoliczności pociąga za sobą automatyczny obowiązek zamawiającego do zwrotu wadium wykonawcom.
Zasady zwrotu wadium na wniosek wykonawcy
Złożenie przez wykonawcę stosownego wniosku oraz wystąpienie przesłanki przewidzianej w nowym Pzp warunkuje zwrot wadium na wniosek wykonawcy.
Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, wykonawca, który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert, może złożyć wniosek o zwrot wadium. W tym przypadku zamawiający zwraca wadium niezwłocznie po wniesieniu wniosku przez wykonawcę.
Nowe Pzp rozszerza katalog przesłanek ustawowych do złożenia wniosku w przedmiocie zwrotu wadium.
Zgodnie z nowymi przepisami, wniosek o zwrot wadium może wnieść wykonawca:
- który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert,
- którego oferta została odrzucona,
- po wyborze najkorzystniejszej oferty, z wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza,
- po unieważnieniu postępowania, w sytuacji gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia postępowania albo nie upłynął termin na wniesienie takiego odwołania.
Nowe Pzp również w tym przypadku przewiduje maksymalny termin na zwrot wadium przez zamawiającego. W przypadku złożenia wniosku o zwrot wadium, zamawiający będzie musiał zwrócić wadium niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku przez wykonawcę.
Co ważne, złożenie powyższego wniosku przez wykonawcę de facto będzie oznaczało rezygnację z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Jak wskazuje nowa ustawa, następstwem złożenia wniosku o zwrot wadium będzie rozwiązanie stosunku prawnego pomiędzy zamawiającym a wykonawcą. Co to oznacza? W wyniku złożenia wniosku wykonawca przestaje być stroną prowadzonego postępowania i jednocześnie traci prawo do wniesienia odwołania.
Sposób zwrotu wadium
Dodatkowo nowe Pzp doprecyzowuje sposób zwrotu wadium wniesionego w formie niepieniężnej. Obecnie obowiązujące przepisy nie regulują wprost zwrotu takiego wadium. W praktyce zamawiający zwracają wadium danemu wykonawcy poprzez fizyczny zwrot dokumentu bądź złożenie oświadczenia, że zamawiający stracił podstawy jego egzekwowania.
Nowa ustawa wprowadza regulację, zgodnie z którą obowiązkiem zamawiającego będzie zwrócenie wadium, które wniesiono w formie gwarancji lub poręczenia przez złożenie oświadczenia o zwolnieniu z wadium bezpośrednio gwarantowi lub poręczycielowi.
Więcej artykułów na temat wadium w nowym Pzp:
